Và cuối năm 1992, tại Hội nghị khai triển nhiệm vụ năm 1993 của ngành LĐ-TB&XH, một nội dung mới được chính thức đưa vào quyết nghị: Năm 1993 xuất bản tờ Tuần báo của ngành! Đ ẾN VI ỆC CH ỌN NGÀY KHAI SINH C ỦA T Ờ BÁO + P
Thu Hằng (thực hành). Nhận được lịch báo của anh Lê Văn Minh, tôi tức thời bay ra Hà Nội. Đến ngày 21/6/1993 – đúng ngày Báo chí cách mạng Việt Nam – Bộ trưởng Trần Đình Hoan đã triệu tập họp với BBT và một số cán bộ chủ chốt, chính thức giao nhiệm vụ xuất bản tờ Tuần báo của Bộ Lao động – Thương binh & Xã hội. Về việc này, đích thân Bộ trưởng Trần Đình Hoan đã phải trực tiếp “giải mã” với đồng Trưởng ban Tư tưởng – văn hóa Trung ương là Hà Đăng và Thái Ninh, Bộ trưởng Bộ VH – TT Trần Hoàn và Bộ trưởng – Trưởng Ban Tổ chức cán bộ Chính phủ Phan Ngọc Tường.
Sau khi chú tâm lắng tai và chất vấn tôi từng điểm, cuối buổi làm việc Bộ trưởng kết luận ngay: Cậu hãy cùng với anh em Vụ Tổ chức cán bộ vô cùng khẩn trương hoàn thiện Đề án để kiên tâm trong năm 1993 phải xuất bản được tờ Tuần báo của ngành! Ngay sau đó tôi đã gửi Đề án và thông tin kết luận của Bộ trưởng Trần Đình Hoan tới thầy Hà Minh Đức (Chủ nhiệm Khoa Báo chí của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội) và được thầy Hà Minh Đức vô cùng khích lệ, khen.
HCM để giải quyết mọi thủ tục như xin cấp giấy phép, thành lập BBT tạm bợ, phương án tài chính, hội sở, rồi thành lập các cơ quan đại diện… Ngày 7/6/1993, Bộ trưởng Trần Đình Hoan đã chính thức ký Quyết định thành lập Báo cần lao & từng lớp. Ví dụ như Chương trình canh tân tiền lương – tiền công; quyết nghị 120 về giải quyết việc làm khi chuyển đổi từ cơ chế bao cấp sang cơ chế thị trường; Nghị định 176 về giải quyết cần lao trong doanh nghiệp quốc doanh; Bộ Luật Lao động trước nhất của nước CHXHCN Việt Nam; Pháp lệnh Người có công; Pháp lệnh hủi danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng; chính sách coi ngó thương binh và gia đình liệt sĩ… Đó là những dấu ấn quan trọng trong công tác quản lý quốc gia của ngành LĐ-TB&XH ở thời kỳ đổi mới.
Anh Lê Văn Minh ngay thức thì trình Đề án của tôi lên Bộ Trưởng Trần Đình Hoan. V: 20 năm trôi qua, nhi ều th ế h ệ làm báo đã tr ưởng thành t ừ báo LĐ&XH, đã v ề h ư u ho ặc chuy ển công tác. Hai đồng chí cán bộ của Vụ Tổ chức – cán bộ là anh Nguyễn Hữu Đường và anh Nguyễn Văn Được được Bộ trưởng phân công chuyên trách xúc tiến công việc này… Sau buổi làm việc ấy, vào một ngày đầu tháng 11 năm 1992, trong một chuyến công tác ở phía Nam, Bộ trưởng Trần Đình Hoan đã cho Thư ký là anh Bình mời tôi đến Văn phòng 2 của Bộ tại TP.
Trong bối cảnh như nêu trên, Bộ trưởng Trần Đình Hoan đã đau đáu ủ ấp sự cấp thiết phải ra đời một tờ báo của ngành để làm công cụ tuyên truyền đường lối, chủ trương, hoạch định chính sách và kết nạp phản hồi từ thực tiễn cuộc sống để chính sách được hoạch định ngày càng thêm hoàn thiện.
Sau khi thuyết phục được anh Tâm, chúng tôi ngay lập tức trình Phương án lên Bộ trưởng Trần Đình Hoan. Trước tiên về nhân sự. Bộ trưởng Trần Đình Hoan đã bằng lòng một cách đầy thuyết phục. Vào một ngày trung tuần tháng 10 năm 1992, sau những ngày hồi hộp chờ sự phản hồi, Bộ trưởng Trần Đình Hoan đã chính thức xếp lịch để nghe tôi thuyết trình về Đề án.
Hồ Chí Minh và ngày 23/8 được chở máy bay ra Hà Nội. Lãnh đạo Bộ yêu cầu phải chọn được một người có đủ uy tín để đảm đang vai trò là Tổng biên tập – Thời ấy, để cáng đáng vai trò Tổng biên tập thì tôi lúc đó còn quá trẻ (35 tuổi), lại chưa có đầy đủ kiến thức chuyên ngành nên được chỉ định làm Phó TBT, có nhiệm vụ thực thi Đề án.
Là ng ười đ ặt n ền móng cho s ự ra đ ời c ủa báo, ông có th ể cho bi ết Báo LĐ&XH đã ra đ ời trong b ối c ảnh nh ư th ế nào? - Nhà báo Nguy ễn Ng ọc Niên: Trước hết có thể nói, Bộ LĐ-TB&XH là một Bộ lớn của Chính phủ, có trọng trách rất nặng nề, đặc biệt là trong tình cảnh của một đất nước vừa sang những năm tháng liên hồi của chiến tranh.
Chỉ nội việc chăm lo chính sách thời hậu chiến, tôi vẫn còn nhớ như in có lần ông đã dốc bầu tâm huyết với chúng tôi rằng: “Trong l ịch s ử c ủa đ ất n ước, sau m ỗi cu ộc chi ến tranh, tiên sư ta không bao gi ờ làm ch ậm nh ư th ế này.
Bộ trưởng Trần Đình Hoan vốn là một nhà khoa học. Hồ Chí Minh… Khi “ngựa đã thắng cương”, không còn cách nào khác là anh Trịnh Tố Tâm phải “cầu cứu” Thượng tướng Đặng Vũ Hiệp và Thượng tướng Nguyễn Nam Khánh – Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND.
Đã có nhiều phương án được đệ trình. (Khi thành lập tờ báo anh Kim Quốc Hoa được bổ nhiệm làm Phó TBT cáng đáng Tòa soạn tại Hà Nội).
Hồ Chí Minh. Cũng cần phải nói rõ thêm, trong quá trình hoàn thiện Đề án và chuẩn bị ra đời tờ báo, có 2 người tôi không thể không nhắc đến đó là anh Kim Quốc Hoa và Nguyễn Ngọc Hiếu đã luôn kề vai sát cánh cùng tôi. + Xin c ảm ơ n nhà báo Nguy ễn Ng ọc Niên đã dành cho chúng tôi cu ộc trò chuy ện thú v ị này.
Thời kỳ này, sau sự kiện Đông Âu sụp đổ, Ban bí thơ đã ban hành một chỉ thị mới “V ề tăng c ường công tác lãnh đ ạo, qu ản lý báo chí” nên việc xin phép xuất bản một tờ báo mới đòi hỏi vô cùng phải dày công.
Và cuối cùng, đích thân Bộ trưởng Trần Đình Hoan lại phải thân chinh đến gặp lãnh đạo Tổng cục Chính trị - Thủ trưởng Tổng cục lúc đó là Thượng tướng Lê Khả Phiêu – để xin cho tôi được chuyển ngành về Bộ LĐ-TB&XH… không thể nói hết một khối lượng công việc chồng chất và gay cấn trong cái khoảng thời gian ngắn ngủi mấy tháng trời của thời kỳ ấy.
Giờ là lúc phải chọn cho Báo một thời khắc đẹp để làm ngày chào đời. Đó là 2 người đã góp nhiều công sức cùng tôi trong buổi sơ khai… Đặc biệt, người có công lao nhiều nhất- với vai trò là cố vấn- đã hỗ trợ đắc lực cho tôi từ việc soạn thảo Đề án cho tới việc tiến hành các thủ tục pháp lý để chóng vánh có được giấy phép xuất bản tờ báo, đó là ông Nguyễn Thắng – Phó Vụ trưởng Vụ Báo chí, Bộ Văn hóa - thông báo.
Vốn là phóng viên quân sự, tôi được phân công chuyên trách lĩnh vực chính sách hậu phương quân đội – tức là mảng chính sách thời hậu chiến. Vào thời kỳ chuyển đổi cơ chế, Bộ Lao động đã được thống nhất với Bộ Thương binh và từng lớp thành Bộ LĐ-TB&XH. Ông Nguyễn Thắng vốn là người thầy dìu dắt tôi ở báo Quân đội nhân dân. Nhưng toàn bộ những gian nan, khó nhọc ấy đã tan biến hết chỉ sau 2 tháng được lãnh đạo Bộ chính thức giao nhiệm vụ.
Ở Trung ương Đoàn anh Trịnh Tố Tâm vốn gánh vác khối Tư tưởng – Báo chí và là một người lừng lẫy tiếng tăm. Ban biên tập trước nhất của Báo có Anh hùng Trịnh Tố Tâm, anh Kim Quốc Hoa và tôi đều xuất thân từ quân ngũ
Nhà báo Nguy ễn Ng ọc Niên – nguyên T ổng biên t ập Báo Lao đ ộng & Xã h ội (hi ện là T ổng biên t ập báo Nhà báo & Công lu ận) T Ừ M ỘT S Ứ M ỆNH L ỊCH S Ử + P.
Ngày 24/8, Báo chính thức làm Lễ ra mắt tại Thủ đô Hà Nội và đúng ngày khai sinh 25/8, Báo làm Lễ ra mắt rất trọng thị tại Dinh thống nhất, TP.
Đúng ngày 25/8/1993, chỉ sau một thời gian ngắn khẩn trương tổ chức vận hành, số báo trước tiên chính thức đã ra đời và được phát hành rộng rãi trên toàn quốc. L ớp cán b ộ phóng viên hi ện nay c ủa báo đa ph ần r ất tr ẻ và ch ư a bi ết nhi ều v ề l ịch s ử ra đ ời c ủa t ờ báo.
Ở môi trường này, tôi đã được tắm mình trong bầu không khí đổi mới của đời sống báo chí ở một thành phố năng động trong thời kỳ đầu thập kỷ 1990. Khó có thể biểu lộ hết được niềm hạnh phúc của chúng tôi, những người trực tiếp thực hành Đề án và cả những người đã khôn cùng máu nóng vun đắp cho sự ra đời của tờ báo. Với ý chí quyết tâm, sự ham và khao khát chinh phục lĩnh vực mới, trong tôi lúc đó tràn trề niềm tin.
Ông là một vị lãnh đạo trưởng thành từ rất trẻ nên có một tầm nhìn vô cùng khoáng đạt và đặc biệt có niềm tin vào lớp cán bộ trẻ. Còn Nguyễn Ngọc Hiếu vốn là giảng viên dạy văn của Trường Đại học Cần Thơ nhưng có năng lực về kinh doanh báo chí, người lâu nay đã thẳng hiệp tác chặt chẽ với tôi (khi thành lập tờ báo đã được bổ nhiệm làm Phó Trưởng Cơ quan đại diện miền Nam).
Tờ cần lao & Xã hội ra đời là sự kiện rất có ý nghĩa, đánh dấu sự hiện diện của một bộ mặt mới trong đội hình báo chí nước nhà, đồng thời là Cơ quan ngôn luận hữu hiệu của Bộ, Ngành cần lao – Thương binh và Xã hội… + PV: Có m ột chi ti ết mà các “công dân” c ủa Báo Lao đ ộng & Xã h ội và không ít ng ười th ực s ự quan hoài đã băn khoăn nh ư ng không ph ải ai cũng tìm ra câu tr ả l ời xác đáng.
Trước đó, đêm 21/8/1993, số báo trước hết đã được in ấn đoạn tại TP. Trong cuộc trò chuyện tại nhà riêng của anh Lê Văn Minh – Tổng biên tập Tạp chí LĐ&XH (sau này cũng có thời kì 5 năm làm Tổng Biên tập Báo cần lao & Xã hội) – anh Minh đã truyền đạt với tôi vớ ý thức, ý tưởng, mong muốn của Bộ trưởng Trần Đình Hoan về việc ấp ủ ra đời tờ Tuần báo.
B ộ tr ưởng Tr ần Đình Hoan ký Quy ết đ ịnh Thành l ập "Qu ỹ Đ ền ơ n đáp nghĩa" ngày 31/8/1993. Để lưu giữ một kỷ niệm đẹp đẽ và hào hùng, tôi đã trình phương án lên Bộ trưởng Trần Đình Hoan và Thứ trưởng Trịnh Tố Tâm cho phép ch ọn ngày 25/8 – ngày sinh c ủa Đ ại t ướng Võ Nguyên Giáp – Người anh cả của Quân đội quần chúng.
Bởi khi đó tôi mới được tăng cường cho Miền Nam, lại đã được cấp đất và nhập hộ khẩu vào TP. Như chúng ta đã biết, Đại hội VI của Đảng Cộng sản Việt Nam là Đại hội đánh dấu bước ngoặt lịch sử - Đại hội khởi đầu của sự nghiệp đổi mới sơn hà. Hồ Chí Minh đợi chờ. Đầu năm 1990, tôi chính thức được Tổng Biên tập Báo QĐND điều động vào thường trú tại Cơ quan đại diện phía Nam của Báo Quân đội tại TP.
Sau này ông chuyển ngành và làm trợ lý cho Bộ trưởng Thông tin Trần Hoàn. Hồ Chí Minh để ông nghe tôi miêu tả kỹ thêm về Đề án. Cũng khoảng thời kì từ tháng 2 – 5/1993 là khoảng thời kì tôi – dưới danh tức là Thư ký riêng của đồng chí Thứ trưởng Trịnh Tố Tâm – đi lại như con thoi giữa HN và TP.
Ông đề nghị tôi thể hiện thật chi tiết, kĩ càng về tính khả thi của Đề án. Chúng ta ph ải coi chính sách đ ối v ới ng ười có công nh ư m ột món n ợ, mà n ợ thì ph ải tr ả, l ờ đi thì l ịch s ử không bao gi ờ cho phép”… Với những trăn trở như thế, từ việc nghiên cứu lý luận đến đúc kết thực tiễn – trong những năm đầu của thời kỳ đổi mới –với trọng trách là Tư lệnh của ngành, hàng loạt chính sách mới đã ra đời và chóng vánh đi vào cuộc sống.
Lần trước nhất được đấu, ông đã gieo ngay vào lòng tôi một niềm tin vững chãi. Nói về sự ra đời của Báo LĐ&XH, điều đầu tiên phải nhắc tới đó là Bộ Trưởng Trần Đình Hoan – người đã có ý tưởng và là vong hồn dẫn dắt sự ra đời của một tờ báo ngành trong thời kỳ đổi mới. Sau cái Tết năm 1992, từ Hà Nội trở lại Sài Gòn, tôi đã dành tuốt luốt tâm lực cho việc nghiên cứu, thực hành và soạn thảo Đề án xuất bản tờ Tuần báo này.
V: S ự kh ởi đ ầu cũng th ật kỳ công và đ ầy tâm huy ết. Hồ Chí Minh về Hà Nội ăn Tết. Ý tưởng xuất bản 1 tờ Tuần báo của ông đã được phổ quát, truyền đạt trong lãnh đạo và toàn cơ quan Bộ. Thời kỳ ấy, tổ quốc cực kỳ khó khăn, có nhiều vấn đề khôn cùng thúc bách, đơn cử như sự đòi hỏi phải cải cách chế độ tiền lương sau thất bại của cuộc cải cách Giá – Lương – Tiền năm 1985; Hay những vấn đề rất liên tưởng của nhà nước như chính sách đối với thương binh – liệt sĩ, người có công với cách mệnh… trong thời hậu chiến.
Với chức năng quản lý Nhà nước về các lĩnh vực: Lao động – việc làm, tiền công – lương bổng, chính sách tầng lớp thời hậu chiến… bởi thế Lao động và tầng lớp đã thực sự trở thành “hai đ ại v ấn đ ề” hiểm yếu của quốc gia ngày nay cũng như lâu dài.
BBT gồm 4 người: TBT Trịnh Tố Tâm; Phó TBT cáng đáng Cơ quan đại diện phía Nam Nguyễn Ngọc Niên; Phó TBT cáng đáng tài chính Lê Văn Minh; Phó TBT đảm nhiệm tòa soạn Hà Nội Kim Quốc Hoa… Trong quá trình chuẩn bị cho sự ra đời của tờ báo, lại một cảnh huống mới xuất hiện, đó là việc Đơn xin chuyển ngành của tôi đã không được Tổng biên tập Báo QĐND ưng.
Vi ệc ta làm chính sách ch ậm không ph ải vì quá nghèo. M ột là: Phải trình được phương án nhân sự được Bộ phê duyệt. Đó là vào cuối tháng 7, đầu tháng 8 năm 1993, mọi tiến trình chuẩn bị cho sự ra đời của Báo đã hoàn tất. Vấn đề thứ 2 là xin cấp Giấy phép hoạt động
Thời kỳ này tôi đang là Phóng viên Báo Quân đội dân chúng. Đúng ngày 21/6/1993, B ộ tr ưởng Tr ần Đình Hoan chính th ức giao nhi ệm v ụ cho Ban Biên t ập Báo Lđ&XH chu ẩn b ị xu ất b ản S ố đ ầu tiên Trở lại việc nguồn cội ra đời tờ báo của ngành LĐ-TB&XH. Đích thân ông đã khuyến khích, khích lệ một số cán bộ trong cơ quan xây dựng Đề án thành lập tờ báo của ngành.
Sau đúng 3 năm tờ báo ra đời và phát triển, năm 1996 anh Trịnh Tố Tâm được bầu làm bí thơ Đảng ủy khối kinh tế Trung ương nên thôi việc kiêm nhiệm TBT của Báo LĐ&XH. Với lĩnh vực được cắt cử tôi đã hiệp tác chặt đẹp với tờ Tạp chí Lao động & từng lớp (Tờ Tạp chí lý luận của Bộ).
Sự hiệp tác của tôi với tùng san LĐ&XH ngày một gắn bó hơn. TBT báo Tuổi trẻ Thủ Đô. Việc Tổng biên tập Báo QĐND chẳng thể “vui vẻ” cho tôi chuyển ngành hoàn toàn có lý. Và ông đã tuyên bố rộng rãi với anh em làm mướn tác báo chí trong ngành với ý thức: Nếu ai trình Đề án thành lập tờ Tuần báo của ngành LĐ-TB&XH được Bộ phê chuẩn thì sẽ giao làm Tổng biên tập.
Đề án tôi trình lên Bộ trưởng đã được ông chỉ đạo vụ Tổ chức – cán bộ triển khai lấy quan điểm và tiến hành các phương án chuẩn bị cho sự ra đời của tờ Tuần báo.
Năm 1989 – sau Đại hội VI – Thứ trưởng Trần Đình Hoan được trao trọng trách giả bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH – khi ấy ông vừa tròn 50 tuổi – tuy chưa phải là Ủy viên Trung ương (Tại Đại hội VII năm 1991 ông mới được bầu vào BCH Trung ương Đảng). Hồ Chí Minh chuyển về Hà Nội để bổ nhậm chức danh Tổng biên tập thay Thứ trưởng Trịnh Tố Tâm. Đó là tại sao nh ững ng ười đ ặt n ền móng cho s ự ra đ ời c ủa t ờ báo l ại ch ọn ngày 25/8 là ngày khai sinh? - Nhà báo Nguy ễn Ng ọc Niên: Sau đúng 20 năm, đây là lần trước tiên tôi chính thức hé lộ và ban bố câu chuyện hậu đài của cái ngày ý nghĩa này.
Năm 1992 tôi từ TP. Anh Kim Quốc Hoa lúc đó là Q. Xin ông vui lòng cho bi ết c ụ th ể h ơ n v ề quá trình bi ến Đ ề án thành hi ện th ực? - Nhà báo Nguy ễn Ng ọc Niên: Để ra đời được một tờ báo mới, quả thật phải giải quyết cả một “núi công việc” không hề đơn giản.
Với trọng trách này, vị Bộ trưởng đầy máu nóng phải đối đầu với hàng loạt thách thức của buổi giao thời: Sự chuyển đổi chính sách từ cơ chế cũ sang cơ chế mới.
Lúc đó Bộ mới chỉ có một tờ tùng san chuyên sâu về công tác nghiên cứu nên không thể phổ thông được sâu rộng các mặt công tác của ngành. Hiểu rõ khả năng và máu nóng của tôi, chính anh Lê Văn Minh đã động viên, động viên tôi xây dựng “Đ ề án thành l ập t ờ Tu ần báo” của ngành LĐ-TB&XH.
Trong thời kỳ thiết kế Đề án và chuẩn bị xuất bản tờ báo, từ Sài Gòn ra Hà Nội, tôi đã ăn ngủ và làm việc suốt nhiều ngày đêm tại nhà riêng của anh Kim Quốc Hoa. HCM. Về quá trình này, tôi chỉ xin đề cập đến 2 vấn đề “cốt tử” ban đầu. Lãnh đạo Bộ đã quyết định điều động tôi, Phó Tổng biên tập cáng đáng Cơ quan đại diện Miền Nam tại TP. Sáng kiến này tức tốc nhận được sự ủng hộ của Lãnh đạo Bộ.
Hai là: Phải được cơ quan có thẩm quyền cho phép xuất bản một tờ báo mới. Vì lẽ đó, Báo Lao động & Xã hội đã có một ngày sinh vô cùng có ý nghĩa. Tôi ngay ngáy trở về TP.
Anh Kim Quốc Hoa và tôi ngay lập tức tới gặp anh Trịnh Tố Tâm trước ngày anh nhận quyết định để thuyết phục anh Tâm đảm nhiệm kiêm nhiệm trọng trách này. Và rút cuộc mọi việc đã được khai thông. Sau khi nước nhà thống nhất, Bộ Thương binh – từng lớp đã ra đời do Thượng tướng Song Hào – Bí thư Trung ương Đảng ra cái điều trưởng.
Do đã nghiên cứu rất kỹ về chức năng, nhiệm vụ của Bộ LĐ-TB&XH cũng như đời sống báo chí thời kỳ đó nên tất cả những câu hỏi đặt ra hầu như tôi đều “ghi được điểm” trước Bộ trưởng. Ngày 1/10/1992, Đề án “Thành l ập t ờ Tu ần báo c ủa ngành LĐ-TB&XH” đã chính thức được hoàn thiện.
Nhưng rất may – có thể nói là rất may mắn – đúng ngày 1/1/1993, Anh hùng Trịnh Tố Tâm (bí thơ Trung ương Đoàn) được Chính phủ điều động về làm Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH. Khi Bộ Văn hóa và thông báo sáp nhập ông làm Phó Vụ trưởng Vụ Báo chí, Bộ VH-TT. # Việt Nam, làm ngày thành l ập.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét