Tuy thế, thực tiễn cho thấy, ngoài rất nhiều lý do về kinh tế, việc Manila muốn mở mang quan hệ đối tác chiến lược với Tokyo còn được cho là nhằm mục đích tạo đối trọng với Trung Quốc trên Biển Đông
Theo đó, Tokyo sẽ tăng cường tương trợ các khoản cho vay tín dụng nhằm phòng thiên tai cũng như hỗ trợ cho tiến trình hòa bình Mindanao.
Phát biểu trong cuộc gặp gỡ cấp cao với Tổng thống Philippines Benigno Aquino hồi cuối tháng 7 vừa qua, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã khẳng định Tokyo và Manila sẽ mở mang phạm vi hiệp tác hàng hải và kinh tế.
Thực tại, bên cạnh những ích lợi mà Philippines nhận được từ việc siết chặt mối quan hệ chiến lược với Nhật Bản, chính Tokyo cũng nhận thấy tầm quan trọng của sự hợp tác này, đặc biệt là trong bối cảnh tàu và tàu bay Trung Quốc đang không ngừng quấy phá trên hải phận Hoa Đông.
Địa chiến lược và kinh tế đã giúp Nhật Bản-Philippines vượt qua những kỷ niệm cay đắng trong kí vãng. Tuy nhiên, kể từ khi Thủ tướng Shinzo Abe chính thức nhậm chức cuối năm ngoái, mối quan hệ đối tác chiến lược của hai nước đã chuyển trọng điểm sang cộng tác an ninh hàng hải. Được thiết lập năm 2011, mục đích ban sơ của quan hệ đối tác chiến lược Nhật Bản-Philippines đơn giản chỉ là nhằm tạo điều kiện thuận tiện cho việc đàm đạo hàng hóa, dịch vụ, nhân sự và đầu tư phê duyệt việc thực hiện hiệp nghị đối tác kinh tế Nhật Bản-Philippines.
Thay vào đó là ưu tiên đảm bảo tăng trưởng kinh tế và chống lại sự cả quyết của Trung Quốc.
Tuy nhiên, sự bình phục quan hệ đối tác chiến lược Nhật Bản- Philippines vẫn có ý nghĩa khôn cùng quan yếu với những cam kết tăng cường cộng tác kinh tế của 2 vị nguyên thủ quốc gia được đưa ra ngay tại thời khắc mà cả Nhật Bản và Philippines đều đang qua thời đoạn hồi phục kinh tế và giành được niềm tin của các nhà đầu tư quốc tế nhờ các gói kích thích tài chính.
Nhưng, sẽ là nhầm lẫn, nếu Philippines coi Nhật Bản là một đối trọng ngang tầm với Trung Quốc. Ngoài ra, phương pháp tiếp cận đa phương của Philippines với an ninh hàng hải trên Biển Đông chính là một trong những cố kỉnh của Manila nhằm chống lại mưu đồ của Bắc Kinh “giải quyết tranh chấp bằng đàm phán song phương chứ không phải là cơ chế đa phương”. Ngoại giả, một mối quan hệ tốt đẹp với Philippines cũng rất hạp chính sách đối ngoại của Nhật Bản tại ASEAN.
Nhật Bản cũng là nước đứng đầu trong việc cung cấp trợ giúp phát triển ODA cho Manila và đứng thứ hai về FDI. Trong năm 2012, Nhật Bản là đối tác thương mại lớn nhất của Philippines, với kim ngạch thương nghiệp song phương đạt khoảng 16 tỷ USD.
Hiện các nhà đầu tư Nhật Bản vẫn đang tích cực đầu tư vào Mindanao, một khu vực giàu tài nguyên nhưng lại kém phát triển, nơi chính phủ Philippines đã đạt được một hiệp ước hòa bình với chiến trường giải phóng Moro Hồi giáo.
Gần đây, Tổng thống Aquino còn tuyên bố rằng Mỹ và Nhật Bản sẽ được quyền truy cập căn cứ hải quân Subic, một căn cứ quân sự cũ của Mỹ đối diện với Biển Đông.
Sự hỗ trợ này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp Philippines tăng cường sức mạnh bảo vệ bờ cõi, đặc biệt là trong bối cảnh căng thẳng leo thang với Trung Quốc trên Biển Đông vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Trong khi đó, theo các chuyên gia phân tách, hiện Mỹ vẫn được coi là đối trọng hiệu quả nhất trước một Trung Quốc cả quyết phê duyệt chính sách tăng cường sự hiện diện quân sự Hoa Kỳ tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Trong khi sự phục hồi kinh tế của Nhật Bản phụ thuộc rất lớn vào việc phát triển các mối liên kết với các nền kinh tế ASEAN thì Philippines- nền kinh tế phát triển nhanh nhất trong khu vực châu Á- đang được coi là điểm đến quyến rũ của các nhà đầu tư Nhật Bản, duyệt y các chính sách ưu đãi đầu tư và thị trường thân thiện.
Tuy nhiên, rõ ràng việc tăng cường hợp tác hàng hải mạnh mẽ hơn với Nhật Bản chỉ là một phần quan yếu trong chiến lược rộng lớn hơn của Philippines, đó là: tăng cường hợp tác với các nước đồng minh để bù đắp khả năng quân sự hạn chế và gia cường an ninh hàng hải.
Thành thử, không có gì quá sửng sốt khi Thủ tướng Abe tái khẳng định cam kết giúp Philippines tăng cường lực lượng Cảnh sát biển bằng cách cung cấp 10 tàu văn bằng thông qua một thỏa thuận cho vay trong chuyến thăm Manila hồi cuối tháng 7. Như vậy, có thể thấy chính sự tập trung các lợi. Điều đáng nói là trong chuyến thăm của ông Abe tại Manila diễn ra hồi cuối tháng 7, Tổng thống Aquino đã không hề gợi lại dĩ vãng quân phiệt Nhật Bản xâm lăng Philippines, thậm chí còn đề xuất bỏ qua quá khứ hướng tới tương lai trong quan hệ song phương.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét